به نقل از «پول نیوز»

مصرف انرژی در فولاد مباركه منطبق با استانداردهای جهانی

تاریخ انتشار: ۲۳ بهمن ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۹۷۳۹۱۶۲

با توجه به اهمیت اطلاع‌رسانی دستاوردها در حوزه‌های مختلف، روابط عمومی سازمان بنا بر راهبردهای مدیریت ارشد سازمان مبنی بر تلاش حداکثری در حوزه جهاد تبیین از تمامی ظرفیت‌های موجود برای اطلاع‌رسانی ماحصل زحمات همکاران و دستاوردهای صنعتی کشور در فولاد مبارکه استفاده می‌کند. در همین راستا و در یکی دیگر از برنامه‌های رادیو فولاد، سید امیر طباطبائیان مدیر ناحیه انرژی و سیالات شرکت در گفت‌وگو با مجری این برنامه به تشریح دستاوردهای این مدیریت پرداخته است که ماحصل آن را در ادامه مطلب می‌خوانید.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

لطفاً به‌عنوان سؤال نخست، درباره وظایف و عملکرد ناحیه انرژی و سیالات توضیح دهید.

ناحیه انرژی و سیالات فولاد مبارکه تأمین انرژی و سیالات موردنیاز خطوط تولید فولاد مبارکه را به عهده دارد. این واحد از ۶ زیرمجموعه تولیدی و ۲ دفتر فنی و واحد‌های اکسیژن و هیدروژن، نیروگاه، تصفیه آب و پساب، تولید آب سرد، گرم، دمین و بخار، توزیع سیالات و توزیع برق تشکیل شده است؛ ضمن اینکه دفتر فنی تولید و دفتر فنی تعمیرات پشتیبانی این واحد‌های را به عهده دارد.

واحد اکسیژن

واحد فولادسازی بزرگ‌ترین مصرف‌کننده اکسیژن تولیدی واحد ماست. واحد احیا مستقیم بزرگ‌ترین مصرف‌کننده ازت تولیدی است و هوای فشرده این واحد برای کل نواحی تولیدی فولاد مبارکه ارسال می‌شود. ظرفیت فعلی تولید اکسیژن این واحد ۷۵ هزار نرمال مترمکعب در ساعت است و به همین نسبت ازت تولید می‌شود. آرگون هم به نسبت کمتر تولید و به مصرف فولادسازی می‌رسد. محصولات فوق در مخازن مایع ذخیره می‌شوند تا در زمان نیاز، تبدیل به گاز و برای مصرف فولاد ارسال شود.

استفاده از پساب‌های شهری در فرایند تولید

تأمین آب صنعتی تمام واحد‌های شرکت در تصفیه آب و پساب انجام می‌شود. یکی از وظایف دیگر این واحد پیگیری مباحث زیست‌محیطی است. بر این اساس، انواع پساب‌ها در شرکت اعم از پساب‌های بهداشتی و صنعتی و پساب‌های شیمیایی ناحیه نورد سرد در سه تصفیه‌خانه موجود تصفیه می‌شود و از نظر زیست‌محیطی پساب تصفیه‌نشده در فولاد مبارکه وجود ندارد.

یکی از منابع جدید فولاد مبارکه برای تأمین آب موردنیازش پساب‌های شهری است که توسط چهار ایستگاه پمپاژ به شرکت منتقل می‌شود. ورنامخواست، مبارکه، زرین‌شهر و صفاییه ۴ ایستگاه پمپاژ شهری هستند که زیرمجموعه همین واحد به شمار می‌آیند. وظیفه این ایستگاه‌ها دریافت پساب‌های شهری از تصفیه‌خانه‌های شهری و جمع‌آوری و انتقال به فولاد مبارکه است. در فولاد مبارکه تصفیه تکمیلی و تبدیل به آب صنعتی انجام می‌شود. بخش دیگری از آب صنعتی که ما تولید می‌کنیم و به چرخه تولید بازمی‌گردانیم پساب‌های صنعتی خود شرکت است که با تصفیه تکمیلی، بازچرخانی پساب را انجام می‌دهیم و بخش دیگری از آب صنعتی موردنیاز را از این منبع تأمین می‌کنیم.

تصفیه‌خانه‌های واحد توزیع سیالات

در واحد توزیع سیالات دو تصفیه‌خانه ویژه وجود دارد که یکی مربوط به نورد گرم و دیگر مربوط به خط اسیدشویی نورد سرد است. پس از اینکه آب در نورد گرم برای مصارف خنک‌کاری محصول و تجهیزات استفاده شد، واحد توزیع سیالات آن را تحویل می‌گیرد، چون این آب شامل آلودگی‌هایی مثل پوسته و لجن و روغن است. در تصفیه‌خانه نورد گرم آلودگی‌ها از آب جدا می‌شود و در برج خنک‌کن این آب مجدداً خنک می‌گردد و دوباره به سیکل تولید بازگردانی می‌شود. واحد تصفیه امولشن و تصفیه پساب‌های اسیدی نورد سرد را هم داریم که پساب‌های اسیدی را از واحد‌های اسیدشویی ۱ و ۲ نورد سرد تحویل می‌گیرد و پس از خنثی‌سازی و تنظیم PH به‌عنوان پساب، تحویل واحد تصفیه آب و پساب می‌دهد.

به‌زودی فولاد مبارکه از برق شبکه بی‌نیاز خواهد شد

فولاد مبارکه به‌عنوان مهم‌ترین مصرف‌کننده انرژی الکتریکی کشور، نیاز دارد تا به برق تأمینی شبکه وابسته نباشد و بتواند پایداری تولید را در هر شرایطی تثبیت کند. واحد نیروگاه فولاد مبارکه مشتمل بر ۴ توربوژنراتور است. از این تعداد، ۳ توربوژنراتور در بدو راه‌اندازی در سال‌های ۱۳۷۰ راه‌اندازی شده و یک توربوژنراتور گازی نیز در سال ۱۳۸۲ به بهره‌برداری رسیده و فعلاً با ظرفیت عملی ۲۵۰ مگاوات تأمین حدود ۲۰ درصد انرژی موردنیاز فولاد مبارکه را به عهده دارد. با ورود نیروگاه ۹۱۴ مگاواتی فولاد مبارکه و همین‌طور نیروگاه خورشیدی به‌زودی این شرکت از برق شبکه بی‌نیاز خواهد شد و حتی در بلندمدت می‌تواند تأمین‌کننده برق هم باشد.

واحد توزیع برق

این واحد انتقال انرژی الکتریکی از نیروگاه و شبکه سراسری به خطوط تولید و مدیریت مصرف آن را بر عهده دارد. وظیفه دیگر این واحد تعمیرات و نگهداری خطوط و تجهیزات فشارقوی و ادوات مورداستفاده در پست‌های فشارقوی است. تنظیم و نگهداری سیستم رله و حفاظت فولاد مبارکه هم بر عهده این واحد است.

واحد تولید آب سرد، گرم، دمین و بخار

در این بخش سه گرید آب از نظر کیفیت تولید می‌شود. گرید اول که باکیفیت‌ترین آب است موردنیاز تولید بخار فوق داغ برای نیروگاه بخار و تولید انرژی است. دو گرید دیگر فرایند‌های تولید بخار اشباع و خنک‌سازی تجهیزات حساس در واحد‌های فولادسازی، آهن‌سازی، ریخته‌گری و نورد سرد و گرم را پوشش می‌دهد. این واحد مسئولیت تأمین آب فوق گرم و آب سرد سیستم‌های گرمایش و سرمایش سالن‌های تولید نورد سرد، واحد‌های اداری، پولپیت‌ها و هواساز‌های صنعتی را هم بر عهده دارد. تولید بخار اشباع جهت استفاده در فرایند نورد سرد از دیگر مسئولیت‌های این واحد است.

دفاتر فنی تولید و تعمیرات

دفاتر فنی تولید و تعمیرات دو رکن اصلی ناحیه انرژی و سیالات به شمار می‌آیند. دفتر فنی تولید وظیفه نظارت بر فرایند‌های تولید را دارد و کیفیت و کمیت تولید و هزینه‌های تولید و... را پشتیبانی می‌کند. دفتر فنی تعمیرات نظارت بر عملیات تعمیرات در ناحیه را بر عهده دارد و مشخص می‌کند تعمیرات به چه شکلی، با چه کیفیت و با چه ابزاری انجام می‌شود. برنامه‌ریزی انواع استاندارد‌های تعمیراتی و برنامه‌ریزی انواع درخواست کار‌های تعمیراتی، رابط بین ناحیه و واحد‌هایی مثل تعمیرات و تعمیرگاه مرکزی، بازرسی فنی و واحد‌های بیرون ناحیه هم در دفتر فنی تعمیرات انجام می‌شود.

انجام درست و دقیق وظایف در ناحیه انرژی و سیالات ضامن تولید پایدار و باکیفیت به شیوه‌ای اقتصادی در شرکت است.

اهم برنامه‌ها و اهداف و فعالیت‌های سال آینده در این مدیریت کدام‌اند؟

بخشی از برنامه سال آتی به افزایش ظرفیت تولید مربوط می‌شود و بخشی مربوط به توسعه کیفی محصولات و همچنین خدمات فنی و پشتیبانی است. ناحیه انرژی و سیالات لازم است انرژی و سیالات خطوط تولید را تأمین کند و هم‌راستا با نیاز خطوط تولید برنامه‌ریزی‌های لازم در این زمینه و همچنین بهینه‌سازی و کاهش مصرف حامل‌های انرژی را انجام دهد.

کسب گواهینامه استاندارد سیستم مدیریت بازدهی آب یعنی ایزو ۴۶۰۰۱ به چه معناست؟

یکی از اقدامات بسیار خوبی که فولاد مبارکه به‌طور جدی از سال‌ها قبل دنبال می‌کرد، راهبرد بهینه‌سازی و مدیریت مصرف آب بود. پروژه‌ها در این خصوص در شرکت انجام می‌شود و نتایج هم از سال ۱۳۹۷ به بعد مشاهده شد که با وجود محدودیت‌های شدید آبی در استان و خشک‌سالی‌های شدید در سال‌های اخیر، ما توانستیم رکورد‌های تولید را بسیار بهتر از سال‌های قبل ارتقا دهیم. اقدامات ما بسیار گسترده و متنوع بود، ولی هیچ‌گاه به‌صورت آکادمیک و استانداردی به آن نگاه نمی‌کردیم. در واقع اقدامات بسیار خوبی انجام داده بودیم، ولی هیچ مرجع بیرونی به کار ما نظارت نداشت تا اگر نکته قابل‌بهبودی در این فرایند لازم است، آن را به ما گوشزد کند. سال گذشته این پیشنهاد از سوی قسمت تضمین کیفیت مطرح شد تا اگر امکان دارد، استاندارد ۴۶۰۰۱ ISO را که استاندارد مدیریت آب در شرکت است دنبال کنیم. الآن که موفق به کسب این استاندارد شده‌ایم، به گفته بسیاری از کارشناسان این حوزه توانسته‌ایم مطالب بسیار زیاد جدیدی یاد بگیریم و ان‌شاءالله با پیاده‌سازی این استاندارد و تداوم استقرار در سال‌های آینده بتوانیم اقدامات سیستماتیک بهتری برای شرکت انجام دهیم تا آبی را که در دسترس شرکت است به نحو درست و بهینه استفاده کنیم.

با توجه به اقدامات فعلی، فولاد مبارکه می‌تواند بازدهی آب در چرخه تولید را بهبود ببخشد؟

بهبود یک فرایند مستمر است و هیچ‌گاه نمی‌توانیم ادعا کنیم به نقطه اعلی رسیده‌ایم. پس حتی در کوچک‌ترین واحد‌ها و کوچک‌ترین مصرف‌کننده‌ها همیشه جای بهبود وجود دارد. همین حرکت را سال ۱۳۹۴ برای استاندارد انرژی انجام دادیم و روند کاهش مصرف انرژی را شاهد بودیم. پس هرساله باید با برنامه‌ریزی برای کاهش میزان مصرف آب و انرژی و اجرای آن، این مهم را پیگیری کنیم. استاندارد آب استاندارد سخت‌گیرانه‌ای بود و ما اولین شرکت بزرگی هستیم که توانستیم این استاندارد را پیاده‌سازی کنیم.

درباره گواهینامه ایزو ۵۰۰۰۱ در حوزه انرژی توضیح دهید.

انرژی در صنعت تعاریف زیادی دارد. ما باید تمام انرژی‌های واردشده به شرکت را به یک زبان مشترک دربیاوریم. انرژی برق بر اساس کیلووات ساعت است؛ انرژی گاز بر اساس ارزش حرارتی سوخت است؛ سایر حامل‌های انرژی مثل هوای فشرده و نیتروژن و آب نیز هرکدام واحد اندازه‌گیری مشخصی دارند. زبان مشترک همه این‌ها می‌شود گیگاژول بر تن تولید که با تقسیم بر میزان تولید فولاد مبارکه عدد شاخص مصرف انرژی در فولاد مبارکه به دست می‌آید. این عدد الآن حدود ۲۳.۴ گیگا ژول بر تن فولاد خام است. استاندارد ملی تولید فولاد به شماره ۹۶۵۳ وجود دارد و ما الآن در زمینه مصرف ۱۰ درصد پایین‌تر از استاندارد ملی هستیم. از زمان راه‌اندازی فولاد این استاندارد رعایت شده و روند ما کاهشی بوده است. این امر نشان می‌دهد ما استاندارد ایزو ۵۰۰۱ ISO مدیریت مصرف انرژی را به‌خوبی پیاده‌سازی می‌کنیم. واحد‌های تولیدی و انرژی‌بر به همین ترتیب پروژه‌های کاهش مصرف انرژی و بهینه‌سازی انرژی را انجام داده‌اند که توانسته‌ایم به این مهم دست پیدا کنیم.

نقش قراضه در کاهش مصارف انرژی چیست؟

تولید فولاد در ایران بر پایه آهن اسفنجی است. این به آن علت است که منابع قراضه در کشور ما ضعیف است. اگر بتوانیم قراضه بیشتری به‌عنوان خوراک واحد‌های فولادسازی استفاده کنیم مصرف انرژی می‌تواند به عدد ۲۰ هم برسد. البته که عدد ۲۳ در سطح جهانی قابل‌قبول است و این عدد برمی‌گردد به درصد مصرف خوراک واحدها. آهن اسفنجیِ بیشتر مصرف انرژی را افزایش و مصرف قراضۀ بیشتر مصرف انرژی را کاهش می‌دهد.

در حوزه انرژی و سیالات، برای کاهش اتلاف حرارتی چه تدابیری اندیشیده شده است؟

در قالب استاندارد ایزو ۵۰۰۰۱ هر سال برنامه واحد‌های تولیدکننده را ارائه می‌دهیم. بحث اتلاف حرارت چندین مفهوم دارد؛ اتلاف حرارت از فرایند‌های تولید یا اتلاف حرارت از ساختمان‌های اداری و.... این‌ها باید از هم تفکیک شوند. در قسمت اداری مسئول این مبحث تعمیرات مرکزی است و مصرف آن‌ها برای ما بارز نیست. در سال ۹۸ با احداث یک بویلر یازیافت حرارت در نیروگاه گازی توانستیم راندمان این نیروگاه را حدود ۶ تا ۷ درصد بهبود دهیم. اخیراً پروژه‌ای به بهره‌برداری رسید که واحد‌های تولید بخار اشباع را در ناحیه نورد سرد به هم متصل کردیم و در نتیجه، حدود ۱۰ تن در ساعت کاهش مصرف بخار داشتیم. در ناحیه فولادسازی پروژه power ON و power OFF کوره‌های قوس را داشتیم که در کاهش تلفات انرژی و حرارت اثرگذار است. پروژه خوبی هم در واحد احیا مستقیم در حال اجراست که با توسعه رکوپراتور‌های مدول‌های احیا می‌توانند از حرارتی که در حال هدر رفتن است جلوگیری کنند و تولید بیشتری حاصل شود. پروژه توسعه رکوپراتور‌های کوره‌های پیش‌گرم نورد گرم را سال گذشته داشتیم که اثرگذاری خوبی در کاهش مصرف انرژی داشت. هر پروژه بهبود یا بهینه‌سازی انرژی تا ۳ سال می‌تواند برای ما به‌عنوان آورده بهینه‌ساز انرژی ملاک قرار بگیرد و بعد از ۳ سال استاندارد از ما داده‌ها را به‌عنوان داده کاهش انرژی قبول نمی‌کند؛ بنابراین هر سال باید پروژه‌های کاهش مصرف انرژی جدید تعریف شود.

این اقدامات بر اساس سند پایداری و چشم‌انداز پنج‌ساله محیط‌زیست شرکت انجام می‌شود؟

محیط‌زیست و انرژی و سیالات هدف یکسانی دارند و همه اقدامات در خصوص بهبود شرایط محیط‌زیستی شرکت است. سندی هم که از طرف محیط‌زیست تعریف شده است با هماهنگی ناحیه انرژی و سیالات و بقیه نواحی تولیدی بوده که پروژه‌های مربوطه را پوشش می‌دهد.

کمی هم درباره پروژه انتقال آب از دریای عمان به فلات مرکزی توضیح دهید.

عملیات اجرایی این پروژه از شهریور ۱۴۰۱ آغاز شده و در ۲ فاز تعریف شده است. در فاز اول انتقال آب از سیرجان به اصفهان به طول ۵۵۰ کیلومتر که طی آن ۷۰ میلیون مترمکعب آب به استان اصفهان منتقل می‌شود و طبق برنامه شهریور سال آینده باید به بهره‌برداری برسد و امیدواریم با حمایت‌ها و پشتیبانی‌هایی که انجام می‌شود، این پروژه زودتر یعنی در بهار سال آینده به بهره‌برداری برسد. می‌توان گفت با بهره‌برداری از پروژه، تمام نیاز آبی ما از همین منبع رفع خواهد شد.

منبع: پول نیوز

کلیدواژه: فولاد فولاد مبارکه فولاد مبارکه اصفهان فولاد خام فولاد سازی ترین مصرف کننده کاهش مصرف انرژی فولاد مبارکه بهره برداری مصرف انرژی توزیع سیالات انجام می شود تولید فولاد برنامه ریزی فنی تولید تصفیه خانه خطوط تولید واحد توزیع بهینه سازی تولید بخار محیط زیست نورد سرد آب صنعتی نورد گرم دفتر فنی پساب ها بر عهده واحد ها سال ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.poolnews.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «پول نیوز» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۷۳۹۱۶۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

پتانسیل ایران در استخراج رمزارز از گاز فلر

شرکت‌های سرتاسر آمریکا، با استفاده از گازهای زائد حاصل از فعالیت‌های تولید سوخت‌های فسیلی برای استخراج نیرو، فعالیت استخراج رمز ارز را در کنار پایگاه‌های موجود نفت و گاز راه اندازی کرده‌اند. اما این امر روز به روز دشوارتر می‌شود زیرا دولت به دنبال گذار سبز است و بعضی از ایالت‌ها، مقررات سختگیرانه‌ای را در خصوص ارزهای دیجیتال وضع می‌کنند.

به گزارش انرژی پرس، اکنون، بسیاری از شرکت‌های ارز دیجیتال به دنبال راه‌اندازی فعالیت‌های مشابه در آرژانتین و تقویت ارز ضعیف این کشور هستند. برای نمونه، شرکت «گیگا انرژی سولوشنز» به دنبال توسعه فعالیت‌های استخراج رمزارز در بازارهای جدید است.

استان مندوزا در آرژانتین، دومین ذخیره بزرگ گاز شیل جهان به نام واکا موئرتارا در خود جای داده است که می‌تواند مقادیر زیادی انرژی دچار هدررفت را برای استخراج کنندگان ارز دیجیتال فراهم کند. گیگا با جمع آوری گاز فلر برای تامین نیروی مورد نیاز دیتاسنترها در محاسبات انرژی‌بر، فعالانه در کاهش انتشار جهانی متان مشارکت می‌کند.

تاثیر استخراج رمزازر بر بخش انرژی

بسیاری از مردم سراسر جهان بیت کوین را تنها به عنوان یک ارز دیجیتال مجازی می‌شناسند، اما کمتر کسی ارزهای دیجیتال را به موضوع تقاضای انرژی مرتبط نمی‌کند. باید توجه داشت که ارزهای دیجیتال مانند بیت کوین دارای انتشار یا بانک مرکزی نیستند که آنها را صادر و مدیریت کنند، بنابراین از نظر عدم ارتباط با بانک‌های مرکزی مشکلاتی به وجود آمده است.

علاوه بر این، ارزهای دیجیتال از بحران‌های دیگری نیز رنج می‌برند، زیرا در برابر نوسانات قیمت آسیب‌پذیر و ناامن هستند و در برابر حملات سایبری، کلاهبرداری، فریب، جرایم پولشویی و تراکنش‌های مالیاتی نیز تقریبا آسیب‌ می‌بینند.

همچنین، ارزهای دیجیتال مانند بیت کوین معرف مشکلاتی در حوزه برق نیز هستند. در واقع، استخراج رمزارز فشار شدیدی بر شبکه‌های برق وارد می کند و به تنهایی نشان دهنده یک مشکل بزرگی بوده که مصرف برق آن هنوز هم بسیار مبهم است.

از همین روی، اکثر کشورهای جهان به استثنای دو کشور همچنان با احتیاط شدید و بین ممنوعیت و محدودیت با ارزهای دیجیتال برخورد می‌کنند. نخستین کشور السالوادور است که در سپتامبر ۲۰۲۱ آن را به عنوان یک ارز رسمی برای وسیله پرداخت در کنار دلار به رسمیت شناخت. سپس جمهوری آفریقای مرکزی در آوریل ۲۰۲۲ همین سیاست را اعمال کرد.

اما به رسمیت شناختن این دو کشور انتقادات گسترده‌ای را برانگیخت، که دلیل آن نه تنها از منظر ریسک‌های مالی و بانکی، بلکه به دلیل اینکه قابلیت‌های اینترنت در این دو کشور فقیر ضعیف هستند. برای نمونه، درصد افرادی که می‌توانند به اینترنت متصل شوند در آفریقای مرکزی از ۴ درصد تجاوز نمی‌کند، در حالی که عملیات رمزگذاری و استخراج ارزهای دیجیتال نیاز به اتصال پرقدرت اینترنت و شبکه‌های برق بسیار قوی دارد. 

همچنین، ونزوئلا اولین کشوری بود که ارز دیجیتال را معرفی و آن را «پترو» نامید که هدف آن تسهیل تراکنش‌های مالی برای شهروندان به جای حمل مقادیر زیادی از ارزهای کاغذی مورد نیاز آنها بود.

باید توجه داشت پول ملی ونزوئلا، بولیوار، به دلیل تحریم‌های آمریکا با فروپاشی مواجه شد. نیکلاس مادورو، رئیس جمهور ونزوئلا در آن زمان اعلام کرد که ارز دیجیتال رسمی توسط ذخایر نفتی پشتیبانی می‌شود تا شهروندان را ترغیب به کاربرد آن کند. البته وزارت خزانه داری آمریکا مخالفت خود را با آن اعلام کرد، زیرا این ارز بر تحریم‌های واشنگتن تأثیر می‌گذارد. بنابراین استخراج ارزهای دیجیتال احتمالا اهداف سیاسی نیز می‌تواند داشته باشند.

اما چالش اصلی مربوط به ارزهای دیجیتال در زمینه برق و محیط زیست است، زیرا محاسبات مصرف برق در این روند هنوز دقیق نیست و کشورهای بزرگ در تلاش هستند تا روش‌هایی را برای محاسبه مصرف برق در روند استخراج ارزهای دیجیتال ایجاد کنند. بنابراین، عملیات استخراج بیت کوین مقادیر بسیار زیادی برق مصرف می‌کند.

 دانشگاه کمبریج بریتانیا – ایجادکننده نخستین شاخص سیستماتیک برای محاسبه مصرف برق بیت کوین – تخمین می‌زند که استخراج ارزهای دیجیتال در جهان بین ۶۷ تا ۲۴۰ تراوات ساعت در سال ۲۰۲۳  برق مصرف کرده است.

همانطور که ملاحظه می‌شود شاخص میانگین مصرف برق در استخراج رمزارز بسیار متغیر است و این نشان دهنده عدم وجود محاسبات منطقی در مورد حجم مصرف است، زیرا میانگین مصرف حدود ۱۲۰ تراوات ساعت است و بین ۰.۲ و ۰.۹ درصد از کل تقاضای جهان را شامل می‌شود که معادل مصرف کشوری مانند یونان یا استرالیا است.

در این راستا، اداره اطلاعات انرژی ایالات متحده مجوز مربوط به ارزیابی جامع مصرف برق بیت کوین در آمریکا را از فوریه امسال تا ژوئن ۲۰۲۴ صادر کرد و انتظار می‌رود که نخستین گزارش آن تا پایان  سال جاری منتشر شود.

انتظار می‌رود این گزارش میزان مصرف ماینینگ ارز دیجیتال در ایالات متحده را مشخص کند، اما بر اساس روش‌شناسی مرکز کمبریج، این احتمال وجود دارد که مصرف برق بیت‌کوین در آمریکا بین ۰.۶ تا ۲.۳ درصد مصرف کل کشور باشد. زیرا، عملیات استخراج ارز دیجیتال بسیار منعطف است و تجهیزات آن به راحتی از یک مکان به مکان دیگر منتقل می‌شوند. در واقع، افراد در ماینینگ ارزهای دیجیتال به دنبال مکان‌هایی هستند که قیمت برق در آن ارزان باشد، بنابراین جابجایی آن نیز بیشتر است.

کاربرد راهکارهای جایگزین در ایران

بدون تردید ارزهای دیجیتال بخشی از سیستم پولی جهان بوده و در آینده نیز به کشورهای بیشتری گسترش خواهد یافت. بنابراین کشورها برای ایجاد تعادل بین تولید رمزارز و مصرف برق، به دنبال منابع دیگر تولید مانند انرژی‌های تجدیدپذیر و گاز همراه نفت، فلر، هستند. در واقع، صنعت استخراج بیت‌کوین و ارز دیجیتال به دلیل مصرف شدید برق با چالش‌های زیادی مواجه است، زیرا برخی از کشورها به دلیل بحران کمبود انرژی و افزایش قیمت آن، ارزهای دیجیتال را ممنوع کرده‌اند. برای نمونه، چین، ایران، قزاقستان و کوزوو محدودیت‌هایی را برای استخراج رمزارز به دلیل شدت انرژی اعمال کرده‌اند.

در حال حاضر، استخراج بیت کوین و تعمیر ماینر یکی از فعالیت‌های مورد توجه در حوزه فناوری و اقتصاد دیجیتال است که تعداد زیادی از افراد و شرکت‌ها به آن مشغول هستند. ایران نیز یکی از کشورهایی است که استخراج بیت کوین در آن انجام می‌شود. اما برای انجام این فعالیت، افراد و شرکت‌ها باید مجوزهای لازم را از مراجع مربوطه دریافت کنند.

در واقع، استخراج رمز ارز بدون اخذ مجوز قانونی، غیرقانونی محسوب شده و با متخلفان برابر قانون برخورد خواهد شد. با این وجود، مقامات ایران اعلام کرده‌اند که مزارع قانونی رمزارز می‌توانند از برق تولید شده از منابع تجدیدپذیر استفاده کنند.

همچنین دولت قزاقستان استفاده از انرژی هسته‌ای را برای استخراج رمزارز مجاز دانسته و در ایالات متحده نیز شرکت‌های بخش خصوصی از پنل‌های خورشیدی برای این امر استفاده می‌کنند.

استخراج رمز ارز به مقدار زیادی برق نیاز دارد که سازگار با محیط زیست نیست. از سوی دیگر، هنگام حفاری برای منابع نفتی، اغلب گاز طبیعی کشف می‌شود، اما به دلیل کمبود منابع یا در دسترس نبودن خط لوله، مقدار زیادی گاز طبیعی فلر می‌شود. امروزه می‌توان از این گاز هدر رفته برای ایجاد برق ارزان برای سرورهای استخراج مستقر در دکل‌های حفاری، پالایشگاه‌ها و پتروشیمی‌ها استفاده کرد. همانطور که در ابتدای مطلب به مورد آرژانتین اشاره شد.

در این میان، ایران یکی از کشورهای مستعد برای استخراج رمزارز از گاز فلر است، بطوریکه براساس برآوردهای رسمی ایران روزانه ۴۰ میلیون مترمکعب گاز فلر دارد. براساس آمار سال ۲۰۲۱  ایران با ۱۸.۵ میلیارد مترمکعب گاز مشعل سوزانده شده در جایگاه دوم جهان قرار دارد. روسیه با ۲۶.۴ میلیارد مترمکعب گاز فلر در رتبه نخست قرار دارد. عراق نیز با فاصله کمی از ایران (۱۷.۷ میلیارد مترمکعب) در جایگاه سوم قرار دارد.

همچنین، براساس برخی گزارش‌ها متوسط قیمت صادرات گاز در حال حاضر، ۳۰ سنت است که بر این اساس بیش از ۵ میلیارد دلار خسارت سالانه  سوزاندن گازهای فلر ایران است. این درحالی است که میزان صادرات گاز ایران ۱۷.۳ میلیارد مترمکعب در سال ۲۰۲۱ بوده است.این آمار نشان دهنده این مسئله است که ایران بیش از میزان گاز صادراتی ، گاز سوزانده است. 

بنابراین، استفاده از گاز فلر در ایران برای تولید رمزارز قانونی می‌تواند پیامدهای مثبتی برای اقتصاد کشور داشته باشد. یعنی از یکسو، از هدررفت سرمایه ملی جلوگیری می‌شود و از سوی دیگر، کشور از جریان فناوری جهان عقب نمی‌ماند. همچنین، باید توجه داشت که ایران به دلیل تحریم‌های غرب و بحث FATF در مبادلات تجاری با چالش مواجه است که این امر با گسترش استخراج و مصرف رمزارز می‌تواند تا حدودی مرتفع شود.

کانال عصر ایران در تلگرام